- SCORPIO
- I.SCORPIO1. Regum c. 12. v. 11. in his Roboami verbis, Pater meus castigavit vos scuticis, et ego vos castigabo scorpionibus, flagri genus est scuticâ gravius. Hebraei virgan spineam, aut flageilum spinis aculcatum intelligunt, vide supra in vode Marrugina. Certe aevô deteriore etiam Latini Scriptores pro flagello aculeato vocem accepêre, Isidor. Originum l. 5. c. 25. Honorius Serm. de S. Laurentio, Alii qui Martyrum supllicia exposuêre. In Lectionali tamen scorpiones a flagellis distinguuntur: Scorpronibus, dehinc festibusaggressus, exinde flagellis caeditur. Vide eundem Bochart. d. l. Baronium ad 12. Iun. in Martyrol. et Gallonium de Cruciatibus Martyrum edit. Paris p. 88. nec non supra, voce Flagra.II.SCORPIOGraecis, σκορπίος et σκορπίδιον, machina bellica est, quâ sagittae mittuntur, 1. Maccab. c. 6. v. 51. ubi de Rege Eupatore Hierosolymam obsidente, et apud Polybium l. 8. c. 60. ubi de Archimede Romanos Syracusis arcente, scorpionibus intra moenia constitutis. Sic apud Plut. in Marcello, cum ab eo clam positi fuissent οἱ σκορπίοι βραχύτονοι, parvi scorpii, quique hostium oculos fallebant, cum se latere putantes, αὖθις ἄν βέλεσι πολλοῖς εν᾿έτυχον, rursus in multas sagittas inciderunt sicque retrocedere coacti sunt. Appellatam autem ita hanc machinam, quoniam aculeum habeat desuper erectum, dicit Amm. Marcellin. qui eam multis describit l. 23. c. 4. Et Terrullianus Scorpiaco, Bellicam machicam retracta tela vegetantem de scorpio nominant. Et Vegetius, l. 4. c. 22. Scorplones dicebant, quas nunc manu-balistas: ideo sic vacati, quod parvis subtilibusque spiculis, mortem inferant. Nota spiculis, i. e. βέλε???ι, quae et ipsa scorpiones dicta, ut in Hittito bel. African. c. 31. Sic Vittuvius catapultis et scorpionibus sagittas, balistis lapides, mitti ait. l. 10. c. 15. et 16. Cui tamen διαῤῥήδην oppositus Ammianus scorpione lapides et balistâ sagittas evibrari docet: Forte eiusdem machinae diversô usu; cum et nos arcubalistis modo sagittas modo plumbeas glandes, eiaculemur etc. Sed et vivos scorpiones in hydriis Zythi impositos per machinas bellicas in Nisibin proiecisse Regem quendam, ait Geographus Nubiensis Climatis IV. Part. 6. laudatus Bocharto ubi supra. Vide quoque in voce Onager.III.SCORPIOapud Auctores de agris limit. acervus lapidum, pro termino erectus, γρὑμος in Gloss. grumus Sosipatro, ὁ τῶ ὅρων λίθος, quia in metam ac conum desinebat. Quidquid enim in tutulum et fastigium elatum est, Graecis σκορπίος. Fiebant hi acervi lapidum, Graecis ilsdem Ε῾ρμαῖοι λόφοι, in biviis, triviis, quadriviis, in honorem Mercurii, ad Hermulas, i. e. statuas Mercurii quadratas, itineri demonstrando: quos colere et inungere olim praetereuntes solitos, discas ex Theophrasto περὶ δεισιδαίμον. crebro item iactu lapidum augere ex Corn. Severo in Aetna,----- quaelis acervusExsilit imparibus iactis ex tempore Saxis.Ut scil. longe eminetent. Unde et in cacumine collium Mercurios, h. e. lapidum huiusmodi congeries, Isidorus positos ait, in Gloss. Quem morem etiam obtinuisse apud Indos et Atabas, hodieque apud Muhammedanos viegere, docet Vinc. Bellovacensis Speculo Histor. l. 4. et Bernh. Breidenbachius, ex Petro Alfonso, apud Iac. Ouzelium Animadversion. ad Minucium Fel. Octavio p. 13. et seqq. cui adde I. Bourdelotum ad Petronii iliud; Grumorum eninentium fragmenta, et quae hîc dicta passim inprimis ubi de Acervandilapides more, voce Acervus, it Terminus. Uti vero acervi hi viales terminalesque quod in metam desinebant ac ad modum caudae scorpii fastigiati erant, σκορπἰοι sunt appellati, sic et tutulus crinium in puero itidem σκορπίος dictus est. Voss. qui et de Scorpio pisce agit, de Orig. et progr. Idolol. l. 4. c. 2. et 25.IV.SCORPIOἀπὸ τȏυ σκορπίζει τὸν ἰὸν, a venenô, quod diffundit, an potius ab Hebr. akrab, cum prosthesi τȏυ σ i. e. μεγαλόκεντρον, animal, magno aculeo? Certe Μονον τῶ εντόμων τοῦτο μακρόκεντρόν ἐςτι Hoc insectorum solum magnum habet aculeum, Aristot. Histor. l. 4. c. 7. veterib. Latinis Nepa, quod Afrorum esse vocabulum, scribit Festus; quorum linguâ sic dici potuit, a caudae internodiis, inquit Bochart. Alius marinus est, qui cum terrestri nihil habet commune, praeter venenatos aculeos, non tamen in cauda, sed in capite et toto corpore sparsos, alius terrestris, hicque iterum alius πτηνὸς, alatus; alius ἄπτερος, sine alis. Corpus huic ovi sigurâ, in quo caput ita conditum est, ut vix emineat: et χηλαὶ, seu can cri brachia, quibus amplectitur, quidquid obvium est, ut sit firmior et pungat fortius: et octo pedes, a quibus dicitur ὀκτώπους in Proverb. sed caudâ inprimis est terribilis, in qua venenum et aculeus. Itaque passim a Poetis; non aliter, quam a cauda, describitur. Est autem illa πολυσφόνδυλος, habetque sex aut septem vertebras, seu internodia: in extremitate vero eius aculeus est, quem quandoque geminum habet, cuiusmodi scorpiones δικέντρους vocat Aelian. Histor. l. 6. c. 20. Porro aculeum illum tenui fistulâ perforatum esse, quâ venenum infundat, tradit Plinius l. 11. c. 37. aliique, inter quos κολπώδη διπλόην sinuosam duplicitatem, eam vocat Aelian. l. 9. c. 4. Galenus vero negat in scorpionis aculeo ullum esse foramen, quô venenum deiciat, et proin animalculi huius vim noxiam referre mavult ad substantiam spiritualem, quae, ut mole minima, ita facultate maxima sit, ut quae, praeter hominem, leonem, elephantem, camelum quoque punctione pusillâ exanimat. Sed in scorpione id gravissimum, quod auctore Pliniô,semper cauda in ictu est, i. e. semper erecta et intensa, ut ad ictura sit paratior. Ovid. Fastor. l. 4. v. 163.Scorpius elatae mutuendus acumine caudae.Exceptô eô scorpionum genere, quod caudam humi iacentem trahit, hincque Arabibus gerrara dicitur: venenô praesentissimô nocens. Cuiusmodi scorpiones qui venentur, mittere triduo ante Persarum Regem, illac (statio secunda est in itinere a Persicis Susis in Mediam) iter facturum, refert Aelian. l. 15. c. 26. Dolor ex punctione, prout diversa scorpionis species, diversus est: sed in plerisque cum acuum punctura sentitur dolor igneus. Hercules Oetaeus apud Senecam Act. 4. v. 1218.Eheu quis intus soorpius, quis fervidaPlaga revulsus cancer infixu; measUrit medullas?Verum familiare periculi tempus, aestus, Tertull. byeme torpescunt, Macrob. Saturnal. l. 1. c. 21. unde in Apocalypsi c. 9. v. 3. 4. 5. mysticis locustis scorpionum caudas habentibus, non datur potestas nocendi, nisi per menses quinque: et in Afticae urbe Pescara, cives fere omnes metu scorpionum, aestatis tempore, relictâ urbe, rus commigrare, nec nisi Novembri mense redire, restis est Leo Africanus Sed et contritus et impositus scorpius proprii vulnetis remedio est, Dioscorid. l. 2. Quod enim in Aegypti urbe Copto, in Fano Isidis, magni scorpiones, mulieres, quae apud Deam lugebant et humi cubabant et pedibus nudae incedebant, et eos scorpiones solum non calcabant, non laederent, uti refert Aelian. Histor. l. 10. c. 23. Diaboli cacozelia fuit, Dei miracula, qui in animalium veneno reprimendo vittutem suam saepius exseruit, simiae instar imitantis. Nomen ab iis monti Iudaeae non procul ab Asphaltite lacu, qui a scorpionum copia Hebraice ascensus acrabbim dictus est. Numer. c. 34. v. 4. Unde Arabatene regio Idumaeae vicina, 1. Maccab. c. 5. v. 3. Forte et Acrabatas, Aethiopiae lacus, indidem appellatus est. Graeci quoque Asiae partem eandem ob causam Σκορπιοφόρον χώραν nominavêre, ut ex Ptolemaeo constat etc. Quam in rem vide plura apud Voss. de Idolol. l. 4. c. 96. et Bochart. Hieroz. Parte poster. l. 4. c. 29. ubi et de tralatitiis vocis significaribus varia: uti de rostris seu acculeis caleorum, Scorpii caudam referentibus supra aliquid voce Pigaciae; nec non hîc infra. Addam saltem, inde et scorpiten gemmam et σκορπίον, aconiti genus, a scorpii similitudine, dictum esse, vide Salmas. ad Solin. p. 712. et 882.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.